Buy Now Pay Later (BNPL) Nedir? Nerde kullanılır?

BNPL Nerelerde Kullanılmaktadır?

Kullanım oranlarına bakıldığında BNPL ürünlerinin başta İsveç ve Finlandiya olmak üzere İskandinav ülkeleri, Avustralya, Yeni Zelanda, Almanya, Hollanda, Amerika ve Kanada’da yaygınlığı görülmektedir. Bu ülkelere ek olarak bazı coğrafik özellikler nedeniyle Orta Doğu’da da BAE, Suudi Arabistan gibi ülkelerde de BNPL modeli üzerinde çalışan şirketler olsa da kullanım oranları çok büyük değişiklik göstermektedir.

BNPL’in e-ticarette kullanım oranı İsveç’te %23, Almanya’da %19 gibi çok yüksek oranlardayken ABD’de ise yalnızca %2’de kalmaktadır. Bu düşük orana rağmen ABD, e-ticaret hacminin çok yüksek olması nedeniyle BNPL işlem hacminde Almanya ile birlikte lider konumda yer almaktadır.

Günümüz e-ticaret hacminin 4 sene içerisinde 1.5 katına çıkacağı tahmin edilmektedir. Buna BNPL’in e-ticarette kullanılan ödeme metotları arasındaki payını 2 katına çıkaracağına dair tahminler de eklenince BNPL ürünlerinin işlem hacmini sadece 4 sene içerisinde 3 katına çıkarması beklenmektedir. Son 20 senede hayatımıza giren BNPL’in tercih edilmesinin altındaysa pek çok neden yatmaktadır.

Neden Tercih Edilmektedir?

Köklü BNPL firmalarından Afterpay’in Square tarafından 29 Milyar $ gibi astronomik bir rakama satın alınmasıyla beraber BNPL’in kullanımı ve geleceği çok tartışılmaya başlandı. Peki, insanlar bu servisi neden tercih etmektedirler?

• Hızlı, Online üyelik ve onay hizmeti sunması
• Yenilikçi bir servis anlayışına sahip olması ile dijital ve mobil uyumun genç nesli etkisi altına alması
• Kredi kartı kullanmayı tercih etmeyen ya da yeterli limiti bulunmayan ve banka kartı kullanan tüketicilere banka kartlarına taksit seçeneği sunması
• Kredi kullanımına deyim yerindeyse üşenilecek düşük tutarlarda bile basitçe kullanılabilmesi
• Sadece e-ticaret ortamlarında değil POS cihazlarında bile SKU bazlı ayrışmayı sağlaması

Tercih edilmesi için birçok zengin sebebe sahip olan BNPL alanında, kendilerine büyük bir pazar yaratan pek çok fintech şirketi görülmektedir. Bu fintechler ihtiyaçlara, bulundukları ülkelerin koşullarına ve kendi yenilikçi anlayışlarına göre BNPL’i kendilerince yorumlamış ve biraz da kişiselleştirmişlerdir. Global, pazarında lider veya sunduğu özelliklerle öne çıkan bazı büyük BNPL oyuncuları şunlardır:

Klarna 2005 yılında, müşterilerine “sorunsuz bir ödeme deneyimi” sunmak amacıyla İsveç’te yola çıkan, belki de BNPL kavramını hayatımıza katan öncü firma; 17 ülkede, 900 binden fazla anlaşmalı işyeri ve 90 milyonu aşan aktif kullanıcı sayısıyla beraber sektör liderliğini elinde bulundurmaktadır. Üyelik sırasında kısa bir kredi notu araştırması yapan firma kullanıcılarına 1 ay ertelemeli ödeme veya ilk ödemesi peşin olmak üzere 2 hafta aralıklı 4 taksit imkanı sunuyor. Ödeme anında ödeme yöntemi olarak seçilebilmesinin yanı sıra 20 milyon kullanıcıya sahip, alışveriş sitelerine yönlendirip ödeme yapılabilen bir uygulaması da bulunmaktadır. Kullanıcıya herhangi bir faiz yansıtmayan firma, kullanıcıdan ödemeyi tahsil edebilmek için kredi/banka kartı talep etmektedir. Buna ek olarak QR veya NFC ile birlikte mağazada ödeme imkanı da sunmaktadır.

Square’e 29 milyar $ bedelle satılarak BNPL’i tüm dünyaya duyuran Afterpay, 2015 yılında Avustralya’da kurulmuştur. 5 ülkede faaliyet gösterirken kullanıcılarına 2 hafta aralıklı 4 taksit imkanı sunmaktadır. Yaklaşık 20 milyon aktif kullanıcıya sahip olan Afterpay, QR kullanarak anlaşmalı mağazalarda da ödeme imkânı sunmaktadır.

Avustralya menşeili bir diğer firma olan Zip, 2013 yılında kurulmuştur. Diğer BNPL firmalarının alışveriş bazlı ödeme metotlarından farklı olarak kredi kartı benzeri bir sistemle ay sonunda ekstre üzerinden işlem yapmaktadır. Ay sonunda gelen ekstrenin boyutuna bağlı olarak 1000$ altı ekstreleri Zip Pay adı altında vade farksız 3 taksite bölerken, 1000$ üstü ekstreler için Zip Money adı altında 25$ başlangıç ücretiyle beraber 48 aya kadar vade imkanı sunmaktadır. Facebook gibi platformlardan herhangi bir kimlik bilgisi istemeden üyelik sağlayabilmesiyle beraber banka transferiyle ödeme imkanı sunabilmesi rakiplerine kıyasla büyük bir artı gibi gözükmektedir.

2012 yılında ABD’de kurulan Affirm, kredi kuruluşu lisansına sahip olmasıyla öne çıkmaktadır. Diğer BNPL firmalarının aksine işyerlerinden komisyon almak yerine müşterilerden faiz gelirlerine odaklandığı için oluşturulan sanal kart ile istenilen mağazadan alışveriş yapabilme imkanı sunmaktadır. Kredi kuruluşu lisansına sahip olduğu için ödemenin gecikmesi durumunda ise kredi skorunu düşürebilmektedir.

2019 yılında diğerlerinden tamamen farklı bir coğrafya olan Orta Doğu’da kurulmasıyla adından söz ettiren tabby; BAE, Suudi Arabistan gibi ülkelerde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu ülkelerdeki kapıda ödeme sisteminin yaygın olması ve bu şekilde gönderilen kargoların %75’inin geri dönmesi sonucu şirketlerde oluşan kargo maliyetine etkin bir çözüm olarak ortaya çıkmıştır. 14 gün sonra öde sistemiyle başlayan bu yolculuğa 4 taksit seçeneği de eklenince bir BNPL çözümüne dönüşmüştür.

Diğer firmalardan farklı olarak B2B sektöründe 2016 yılından beri hizmet veren Billie, küçük ve büyük işletmelere kişiselleştirilebilen fatura tahsilatı, finansman gibi hizmetler sunarak şirketlere likidite sağlamak üzerine kurulmuştur. Billie, 2022’de Almanya pazarından başlayarak Klarna müşterilerine ödeme metotlarını sunacağı stratejik iş birliğini hayata geçirerek ölçeklenmesini hızlandırmayı hedeflemektedir.

Öncü konumda olan bu firmaların temel bilgileri şu şekilde özetlenebilir ve karşılaştırılabilir:

Büyük Şirketlerin Bu Konudaki Adımları

2008 yılında “Bill Me Later” adlı BNPL şirketini satın alarak ABD’de BNPL oyununa dahil olan Paypal, ilk 10 senesinde 50 milyar $’lık işlem hacmine ulaşmayı başardı. 30$-1500$ arasındaki tutarları ülkelere ve şirketlere özel taksit ve faiz oranlarında bölebilmesinin yanı sıra Fransa, Almanya, İngiltere gibi ülkelerde de hizmet vermektedir.

Visa Installment adı verilen çözüm ile BNPL akımı ile birlikte pazar kaybına uğrayan oyunculara taksit yapabilmeleri için bir altyapı ve teknoloji sağlayıcısı olarak konumlanmaktadır.

Hindistan’da “Pay Later” adını verdiği sistemi 2020’de kullanıma alan Amazon, Ağustos 2021’de de Affirm ile yaptığı ortaklık ile ABD’deki seçkin müşterilerinin Amazon sepetlerinde taksit yapabilmelerine olanak tanımıştır.

American Express 2018’de kullanıma aldıkları Pay It, Plan It ile kredi kartı ekstrelerini vadelendirme odaklı bir hizmet sunmaya başlamışlardır. Plan It’de kredi kartı ekstresindeki 100$’ı aşan maksimum 10 ürünü kişiye özel vadelendirme imkanı sunulmasının yanında Pay It adını verdikleri hizmette de 100$ altı maksimum 5 ürünün ödemesini bir sonraki aya erteleme imkanı sunmaktadırlar.

Günümüzde her 50 e-ticaret işleminden 1’inin BNPL ile yapıldığı gerçeğine büyük BNPL şirketlerinin dünya çapında 120 milyonu aşkın aktif kullanıcısını eklediğimizde BNPL sektörünün büyüklüğü kolayca fark edilmektedir. Acil ve kısa vadeli ihtiyaçları için bu platformlara yönelen tüketicilere ek olarak bu firmaların BNPL’i ülke koşullarına göre uyarlamaları ve kişiselleştirmeleriyle beraber daha da yaygınlaşması beklenmekte ve 2024 yılında her 25 e-ticaret işleminden 1’inin bu platformlar üzerinden yapılacağı tahmin edilmektedir. BNPL ürünlerinin işlem hacmini sadece 4 sene içerisinde 3 katına çıkaracağını ve e-ticaret hacminin dünya çapında giderek arttığını düşündüğümüzde değerlemesini 46 milyar dolara çıkaran Klarna gibi şirketlerin varlığı ve astronomik rakamlar hayatımızda olmaya devam edecek.

[1] eMarketer, Mayıs 2021
[2] Worldpay (FIS) Global Payments Report, Ocak 2021

Okumaya devam et...